Begrippenlijst

Aërosol

Zeer kleine vaste of vloeibare deeltjes die gesuspendeerd (verneveld) zijn in een gas.

Aërosol staat ook wel synoniem voor spuitbus.

AHA

Alfa-hydroxy-acids, oftewel fruitzuren. Fruitzuren helpen de geleidelijke vernieuwing van de bovenste huidcellen om de huid glad te maken.

Alkalische stoffen

Ingrediënten die zorgen voor een alkalische (basische) pH (groter dan 7) van een product.

Allergeen

Allergieopwekkende stof die het afweersysteem activeert. Een voorbeeld hiervan is het overgevoelig reageren van het menselijk lichaam op bepaalde stoffen, zoals huisstofmijten, graspollen en stuifmeelkorrels (hooikoorts), dierlijke huidschilfers of schimmelsporen.

Allergie

Een allergie of een allergische reactie wordt veroorzaakt door herhaalde blootstelling aan een stof waarop het lichaam met een afweerreactie (een reactie van het immuunsysteem) reageert.

Allergietest

Test voor de kapper om te controleren of een klant allergisch is voor een bepaald product. De test gaat als volgt: De kapper reinigt achter het oor van de klant een plekje ter grootte van een eurocent met alcohol. Hierop brengt hij met een wattenstaafje een beetje van het kleurproduct aan, zonder dat dit is gemengd met een oxidatievloeistof. Hij herhaalt dit twee- of driemaal en laat het tussendoor drogen. De kapper sluit de verpakking van het kleurproduct uiteraard weer zorgvuldig.

Na 48 uur wachten zonder het product af te wassen of af te vegen, is de uitslag van de test duidelijk. Wanneer geen jeuk of rode vlekken optreden, kan het product gebruikt worden. Treedt een allergische reactie op zoals hevige prikkelingen, pukkeltjes of een branderig gevoel op de hoofdhuid, dan moet de plek onmiddellijk met lauw water worden gespoeld. De kapper adviseert zijn klant een arts te raadplegen.

Anti-oxidanten

Stoffen die oxidatie en ranzigheid voorkomen door het remmen van door zuurstofbevorderde reacties.

Basisch

Tegengestelde van zuur. pH > 7.

Cariës

Gaatjes in de tanden.

CI

Staat voor: Colour Index. Met een CI-nummer worden op cosmeticaproducten de gebruikte kleuren aangeduid.

Claims

Geven de werking en/of specifieke cosmetische eigenschappen van een product aan.

CMR-stoffen

CMR staat voor: Carcinogeen (kankerverwekkend), Mutageen (ze kunnen het erfelijk materiaal in het lichaam veranderen) en Reprotoxisch (giftig voor de voortplanting van de mens). Stoffen die als zodanig zijn geclassificeerd mogen niet in cosmetica worden gebruikt.

Coeliakie

Ook wel glutenovergevoeligheid genoemd. Dit is een voedselovergevoeligheid waarbij het lichaam geen gluten verdraagt.

Comedoon

Mee-eter.

Conserveermiddel

Stoffen die de ontwikkeling van bacteriën en schimmels in cosmetica voorkomen.

Cosmetica

Producten voor de persoonlijke verzorging. Alle stoffen en preparaten die bestemd zijn om in aanraking te worden gebracht met de verschillende delen van het menselijk lichaamsoppervlak of met de tanden en kiezen en de mondslijmvliezen, met als doel deze te reinigen, parfumeren, het uiterlijk ervan te wijzigen of lichaamsgeuren te corrigeren of voornoemde lichaamsdelen te beschermen of in goede staat te houden.

Decoratieve cosmetica

Make-up.

Dermatoloog

Huidarts gespecialiseerd in het onderzoek en behandelen van huidziekten.

Dermis

Een laag van ongeveer 2 mm dik die zich onder de huid bevindt en die de voeding doorlaat aan de huid. Deze laag is rijk aan bloedvaten, zenuwen, talgklieren en zweetklieren en bestaat uit vezels die zijn opgebouwd uit collageen en elastine.

Drijfgassen

Gasvormige stoffen die aan spuitbussen worden toegevoegd om de inhoud daarvan naar buiten te drijven.

Emulgatoren

Stoffen die worden gebruikt om olieachtige en waterige stoffen te kunnen mengen.

Emulsie

Bestaat uit twee of meer vloeistoffen die normaal niet met elkaar te mengen zijn, maar via een chemische bewerking mengbaar zijn gemaakt. Er bestaan twee typen emulsies: water in olie en olie in water. Emulsies kunnen de vorm hebben van een crème, melk of gel.

Epidermis of opperhuid

De buitenste laag van de huid met een gemiddelde dikte van 0,1 mm. Beschermt de huid tegen invloeden van buitenaf.

Etherische oliën

Plantaardige geurstoffen.

Fluor

Actieve ingrediënt in tandpasta dat helpt cariës (gaatjes) in het gebit te voorkomen.

Fruitzuren

Alfa-hydroxy-acids (AHA). Fruitzuren helpen de geleidelijke vernieuwing van de bovenste huidcellen om de huid glad te maken.

Ftalaten

Stoffen die een belangrijke rol spelen bij het vrijkomen van het parfum van een product en het ondrinkbaar maken van alcohol.

GMP

GMP staat voor Good Manufacturing Practice. Dit zijn richtlijnen die tot doel hebben het productieproces te waarborgen.

Huidverdraagzaamheidstest

Test om de huidverdraagzaamheid van een cosmeticaproduct vast te stellen alvorens het te gebruiken. Zie ook allergietest.

Hydrateren

Water doen opnemen. Met ‘huidvoedende’ of hydraterende producten worden producten bedoeld die water binden.

Hygiëne

De aspecten voor een goede gezondheid, waarbij vooral op de omgeving (milieu) gelet wordt.

Hypoallergeen

In het product zijn zo min mogelijk stoffen verwerkt die allergische reacties kunnen geven.

INCI-namen

INCI staat voor Internationale Naamgeving Cosmetische Ingrediënten. Voor alle gebruikte ingrediënten in cosmetica worden in de Europese Unie dezelfde namen gebruikt. De INCI-namen worden in de ingrediëntvermelding gebruikt, te vinden achter het woord ‘ingredients’ op de verpakking.

Ingrediëntendeclaratie

Opsomming van ingrediënten die in het product zitten.

Irritatie

Huidaandoening die wordt veroorzaakt door irritatie van de huid. Deze reactie kan bij iedereen optreden. Door irritatie van de huid wordt de huidbarrière aangetast en verliest de huid de bescherming tegen verschillende stoffen. De huid kan branderig of trekkerig aanvoelen en jeukt.

Leave-on

Leave-on betekent ‘erop laten’. Dit zijn cosmeticaproducten die u op het haar of de huid laat zitten. U spoelt deze producten na gebruik niet af met water.

Liposomen

Microscopisch kleine bolletjes met aan de buitenkant vetten en in de kern wateroplosbare werkzame stoffen. Liposomen kunnen ingrediënten bevatten die op deze manier dieper in de bovenste huidlaag kunnen worden gebracht.

MAC-waarde

MAC staat voor Maximaal Aanvaarde Concentratie van een schadelijke stof. Dit is de maximale concentratie van een gas, damp of nevel of van een stof in de lucht op de werkplek, die bij inademing gedurende arbeidsperiode in het algemeen geen nadelige gevolgen heeft op de gezondheid van de werknemers en hun nageslacht.

Melanine

Pigment. Kleurstof in de huid en haren van mensen en dieren.

Musken

Geurstoffen.

Nanodeeltjes

Deeltjes met afmetingen kleiner dan 100 nanometer. Een nanometer is één miljardste deel van een meter. Nanodeeltjes zijn meestal vele malen groter dan een molecuul.

Oppervlakteactieve stoffen

Ingrediënten in producten voor het wassen, reinigen en schuimen. Door de speciale chemische structuur hechten oppervlakteactieve stoffen aan vuil zodat dit gemakkelijk met water verwijderd kan worden.

Oxidant

Een stof die zuurstof vrijmaakt. De meest gebruikte oxidant is waterstofsuperoxide (H²O²). Deze zorgt er bijvoorbeeld voor dat de natuurlijke haarkleur verheldert en de pigmenten van de kleurstof ontwikkeld worden.

PAO-symbool

PAO staat voor Period After Opening, de tijd dat het product te gebruiken is na openen. Het duidt op het houdbaarheidssymbool na openen op cosmeticaproducten.

Parabenen

Stoffen die voorkomen dat een product bederft.

pH-waarde

Waarde die informatie geeft over de zuurgraad, bijvoorbeeld van de huid.

Polijstmiddelen

Soort schuurbolletjes die aan tandpasta’s worden toegevoegd om bij het tanden poetsen zoveel mogelijk plak te verwijderen.

Preparaat

Mengsel of oplossing die bestaat uit twee of meer stoffen.

Productinformatiebladen

Verplichte informatiebladen voor chemicaliën waarin vermeld staat op welke wijze de stof getransporteerd en opgeslagen dient te worden, voor welke toepassing deze bestemd is, welke beschermingsmaatregelen er getroffen dienen te worden en op welke manier er gehandeld moet worden in geval van aanraking met deze stof. Ook staan hierop toxicologische en ecologische gegevens vermeld en relevante fysische en chemische eigenschappen van de stof.

Professionele gebruiker

Een persoon die bij de uitoefening van zijn beroep gebruik maakt van stoffen of producten, en die beroepsmatig over kennis van stoffen of producten beschikt of hoort te beschikken.

REACh

REACh staat voor Registratie, Evaluatie en Autorisatie van Chemische stoffen en is een nieuwe Europese verordening voor chemische stoffen.

Rinse-off producten

Rinse-off betekent ‘afspoelen’. Dit zijn cosmeticaproducten die u na gebruik afspoelt met water.

Risicobeoordeling

Beoordeling van het risico dat iemand loopt als hij een product gebruikt waarin een bepaalde stof zit.

SCCP

SCCP staat voor Scientific Committee Consumer Products. Comité dat bestaat uit een internationale en onafhankelijke groep wetenschappers, aangewezen door de Europese commissie. Houdt zich bezig met onderwerpen die betrekking hebben op veiligheid van cosmeticaproducten en ingrediënten.

Shampoo

Afkomstig van ‘champoo’ dat in het Hindi masseren betekent. Shampoos zijn vloeibare producten, soms in de vorm van een crème, bedoeld om haar en hoofdhuid te reinigen. De basis wordt gevormd door tensioactieven van verschillende chemische aard, afhankelijk van de specifieke werking van het product. Vaak worden er voedende, verzachtende of andere actieve stoffen aan toegevoegd, om de hoofdhuid en/of het haar in een betere conditie te brengen of problemen van de hoofdhuid en het haar te behandelen.

SPF

SPF staat voor Sun Protecting Factor, ook wel beschermingsfactor genoemd. Dit getal geeft aan hoe sterk het anti-zonnebrandmiddel de UV-stralen in het zonlicht uitfiltert. Hoe hoger het getal, hoe meer bescherming tegen de UV-straling.

Stof

Een verbinding die hoofdzakelijk bestaat uit één type molecuul.

Talgklieren

Klieren die talg aanmaken, ook wel huidvet genoemd. Huidvet beschermt de huid tegen uitdroging en tegen de groei van bacteriën.

Terugvetters

Stoffen die tijdelijk een kunstmatig vetlaagje op de huid aanbrengen.

Toevoegingen

Ingrediënten die aan producten zijn toegevoegd om bepaalde eigenschappen te creëren of te verbeteren of ongewenste eigenschappen te onderdrukken of te minimaliseren.

UV-A straling

Deze straling draagt bij aan veroudering van de huid en speelt een rol bij de vorming van huidkanker.

UV-B straling

Deze straling prikkelt de pigmentcellen en zet deze aan tot de vorming van pigment (melanine). Eerste effect van overmaat aan UV-B uit zich in rood verkleuren van de huid. Blootstelling aan UV-B straling speelt een belangrijke rol bij de vorming van huidkanker.

UV-filter

Stoffen die de huid beschermen tegen schadelijke UV-straling.

Veiligheidsdossier

Pakket met informatie over een product, onder andere risicobeoordeling. Hierover moet iedere cosmeticafabrikant beschikken om de veiligheid van dat product te garanderen.

Veiligheidsinformatieblad

Het Veiligheidsinformatieblad, ook bekend als VIB of MSDS: Material Safety Data Sheet, beschrijft in 16 rubrieken onder meer technische gezondheids-, veiligheids- en milieu-informatie over een cosmeticaproduct.

Viscositeit

De viscositeit bepaalt de vloeibaarheid of stroperigheid van een product. Water heeft een lage viscositeit en vloeit makkelijk, stroop is stroperig en heeft een hoge viscositeit.

Vrije radicalen

Reactieve deeltjes die schade aan de huid kunnen veroorzaken.

Vulmiddelen

Ingrediënten die worden toegevoegd om het volume van een product te vergroten.

VWA

VWA staat voor Voedsel en Waren Autoriteit, voorheen de Keuringsdienst van Waren.

Warenwet

Wetgeving omtrent allerlei producten op de Nederlandse markt. De Warenwet omvat ook het Warenwetbesluit Cosmetische Producten, waarin de eisen voor het op de markt komen van cosmeticaproducten staat beschreven.

Zeep

Zeep, een oppervlakteactieve stof, bestaat uit zouten van vetzuren en wordt gebruikt als reinigingsmiddel.